گسترش جغرافیایی بورس از طریق راهکارهای مناسب از جمله راهاندازی تالارهای استانی، گسترش شبکة کارگزاری و پذیرش کارگزاران محلی، ایجاد و گسترش بازارهای تخصصی (بورس کالا)، ایجاد بازارهای اوراق بهادار خارج از بورس، توسعه ارتباط با بورسهای منطقهای و جهانی برای مبادلة اطلاعات و پذیرش متقابل اوراق بهادار، راهاندازی معاملات برخط(آنلاین تریدینگ)، راه اندازی معاملات آتی سهام و کالا، تصویب قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، راهاندازی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و راهاندازی سیستم بورس همراه و از همه مهمتر تدوین و تصویب قانون بازار اوراق بهادار، از جمله مهمترین دستاوردهای سالها تلاش مدیران و پرسنل بازار سرمایه کشور است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه(سنا)، در این میان معیار ارزیابی بازار سرمایه به ویژه سطح عمومی قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، متغیری است به نام شاخص . شاخصی که در سال 1369 بر روی پایه 100واحد قرار گرفت و طی سالهای فعالیت بازار سهام، این متغیر نوسانهای زیادی را تجربه کرد . افزایش یا کاهشهای شدید، از خصیصههای این نماگر مهم بورس به شمار میرود که ضربان قلب سرمایه گذاران را نیز با نوسان های خود همراه کرده است.
مجموع شاخص در پایان سال 72 به رقمی معادل 403 واحد رسید ، اما سال73 را با صعودی چشمگیر پشت سر گذاشت و رقم 694 واحد را برای خود به ثبت رساند.
سال 74 رقم شاخص به 1549 واحد رسید و پایان سال 75 تا عدد 1937 واحد بالا آمد. رقم ثبت شده برای شاخص کل در سال 76، عدد 1653 واحد و برای سال 77 عدد 1538 واحد بود.
بررسی روند این نماگر نشان میدهد که بورس تهران طی سالهای 78 تا 88 روندی افزایشی داشته است، در این بین شاخص در سالهای 78 تا 82 شیب آرامی داشت، اما در سال 82 ، جهش شدیدی را تجربه کرد که تا سال 84 ادامه داشت. بازار سهام در این سه سال، افزایش شدیدی را در قیمت سهام شرکتها شاهد بود.
این متغیر در سال 78 به 2206 واحد و در سال 79 به 2978 واحد رسید. شاخص کل در پایان سال 80 به 3759 واحد و در سال 81 به 5063 واحد رسید. شاخص کل سال 82 در جهشی خیره کننده تا 11 هزار و 379 واحد بالا آمد و سال 83 هم کار خود را با عدد 12 هزار و 113 واحد به پایان رساند.
ورود ابزارهای جدید مالی، تنوع محصولات بازار، شکلگیری صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، بازگشت اعتماد به بازار، رکود بازارهای موازی، ورود نقدینگی سرگردان به بورس و رشد قیمت فلزات اساسی، از مهمترین عوامل روند صعودی بازار بود.
از ابتدای سال 89 با افزایش قیمتهای جهانی مواد اولیه و خروج نسبی کشورهای اروپایی و آمریکایی از بحران مالی جهانی، شاخص به سرعت صعودی خود افزود و با شتاب بیشتری رکوردهای جدید را ثبت کرد. به طوری که در دقایق ابتدایی 12 بهمنماه جاری، شاخص از عدد 21 هزار واحد هم گذشت و همچنان با تاثیرپذیری از شرکتهای بزرگ، به رشد خود ادامه میدهد.
این در حالی است که با تغییر سیستم معاملات بورس اوراق بهادار در 16 آذرماه سال 87، امکان محاسبه شاخص به شیوه قدیم وجود نداشت. به علاوه مسوولان بورس تصمیم گرفتند تا شاخص کل به گونهای محاسبه شود که بازدهی کل بازار را به نمایش بگذارد، از همین رو، علاوه بر تغییرات قیمتی سهام، سود تقسیمی شرکتهای پذیرفته شده هم در محاسبه شاخص لحاظ میشود تا بازدهی بازار را منعکس کند.

شاخص سود نقدی و قیمت
روند صعودی این شاخص همچنان ادامه یافت و در سال 84 به 26849 واحد رسید. پایان سال 85، این متغیر مرز 30 هزار و 781 واحدی را رد کرد و در سال 86 به 36193 واحد رسید. این در حالی است که با رکود بازار در سال 87، شاخص سود نقدی و قیمت تا 32117 واحد پایین آمد، اما در سال 88 خود را تا 51006 واحد بالا کشاند. پایان دی ماه امسال، این شاخص 82212 واحد بود.
ارزش بازار سهام
روزی ارزش بازار 100 هزار میلیارد تومانی برای بازار تنها یک رویا بود که امروز به واقعیت پیوسته است. ارزش بازار سهام که از مجموع حاصلضرب آخرین قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده بورسی در تعداد سهام منتشره آنها محاسبه میشود، این روزها، از 100 هزار و 32 میلیارد تومان هم گذشته است.
ارزش بازار سهام در سال 70 معادل 2458 میلیارد ریال و در سال 71، معادل 2207 میلیارد ریال بوده است. این متغیر در سال 72 به 2892 میلیارد ریال رسید و در سال 73 تا 6808 میلیارد ریال هم بالا رفت. ارزش بازار سهام در پایان سال 74 بالغ بر 21436 میلیارد ریال بود که در سال بعد به 31164 میلیارد ریال رسید.
در سال 76، ارزش بازار کاهش یافت و به 27129 میلیارد ریال رسید. در سال پس از آن نیز روند کاهشی ارزش بازار سهام باز هم ادامه یافت، به طوری که این متغیر تا 26585 میلیارد ریال پایین آمد. اما در سال 78، با جهشی بزرگ به 43743 میلیارد ریال رسید و سال 79 از مرز 62487 میلیارد ریال گذشت.
ارزش بازار سهام در سال 80 به 81682 میلیارد ریال رسید. این متغیر مهم بازار، سال 81 رقم 117773 میلیارد ریال را در کارنامه کاری خود ثبت کرد و سال 82، همزمان با سایر نماگرهای مهم بازار، افزایشی شدید را تجربه کرد، به طوری که در پایان سال 82، به 309696 میلیارد ریال رسید. این در حالی است که سال 83، ارزش بازار سهام 387547 میلیارد ریال بود و سال 84 با نوسان کمی به 325728 میلیارد ریال کاهش یافت . ارزش بازار سهام در سال 85، به بیش از 395028 میلیارد ریال رسید و بورس 40 میلیارد دلاری شد. ارزش بورس تهران در سال 86 از 462105 میلیارد ریال عبور هم عبور کرد تا رکوردی تازه را در بازار سهام ثبت کند.
این در حالی است که سال 87 ارزش بازار سهام 448955 میلیارد ریال بود و سال 88 به 651428 میلیارد ریال رسید. در پایان دی ماه امسال ارزش بازار سهام به 960042 میلیارد ریال رسید و هم اکنون از 100 هزار میلیارد تومان هم عبور کرده است.

ارزش معاملات
ارزش معاملات طی سال 69، معادل 65 میلیارد ریال بود که سال 70 به 478 میلیارد ریال رسید. ارزش خرید و فروشهای انجام شده در سال 71 به 352 و در سال 72 به 516 میلیارد ریال رسید.
این در حالی است که ارزش معاملات انجام شده در بورس اوراق بهادار، طی سال 73 به 793 میلیارد ریال رسید و در سال 74 به 1881 میلیارد ریال رسید.
خرید و فروش سهام در سال 75، ارزشی بالغ بر 4382 میلیارد ریال داشت و این رقم در سال 76 به 2018 میلیارد ریال رسید. سال 77، ارزش معاملات انجام شده سهامداران 3117 میلیارد ریال بود که با روندی افزایشی در سال 78 به 5244 میلیارد ریال رسید.
ارزش معاملات سهام در سال 79 معادل 9177 میلیارد ریال بود، اما این رقم در سال 80 کاهش یافت و تا 7831 میلیارد ریال پایین آمد.
این در حالی است که سال 81، ارزش معاملات با روند صعودی همراه شد و تا 22776 میلیارد ریال بالا رفت. در سالهای 82 و 83 هم این روند ادامه یافت. ارزش معاملات در سال 82 به 66870 میلیارد ریال و در سال 83 به 104402 میلیارد ریال رسید. سال 84، ارزش سهام معامله شده، 58567 و سال 85 بالغ بر 56201 میلیارد ریال بود. ارزش معاملات سال 86 هم افزایش یافت و به 73201 میلیارد ریال رسید. سال 87، ارزش سهام معامله شده بیش زا 137188 میلیارد ریال بود که سال 88 به 184170 میلیارد ریال رسید. ارزش معاملات سهام پایان دی ماه امسال هم 187315 میلیارد ریال بود.

حجم معاملات
سال 69، تعداد 13 میلیون سهم در بورس اوراق بهادار تهران معامله شد. سال 70، تعداد سهام معامله شده به 63 میلیون سهم و سال 71 به 50 میلیون سهم رسید. سهامداران سال 72، بیش از 97 میلیون سهم را میان خود جابهجا کردند و سال 73 با افزایش حجم معاملات، تعداد سهام خریداری شده به 149 میلیون عدد رسید. سال 74، تعداد 423 میلیون سهم تغییر مالکیت یافت و سال 75 با رشدی حدود 2 برابر، تعداد سهام معامله شده به 802 میلیون سهم رسید.
سهامداران طی سال 76، تعداد 556 میلیون سهم را میان خود جابهجا کردند که این تعداد از سهام در سال 77 به 1203 میلیون سهم رسید. سال 78 هم حجم معاملات در همین حدود و معادل 1182 میلیون سهم بود.
این در حالی است که سال 79، سهامداران شرکتهای بورسی، 1681 میلیون سهم را میان خود جابه جا کردند و سال 80 هم 1705 سهم به نام مالکان جدید، سند خورد.
همچنین سال 81، حجم معاملات 4145 میلیون سهم و سال 82، 7879 میلیون سهم بود. حجم معاملات سهام سال 83 روندی صعودی داشت و در طی اینن سال، تعداد 14271 سهم میان خریداران و فروشندگان معامله شد.
حجم معاملات انجام شده در بورس اوراق بهادار سال 84 معادل 14505 میلیون سهم و سال 85 بیش از 15839 میلیون سهم بود.
این در حالی است که سهامداران در سال 86 تعداد 23401 میلیون سهم را معامله کردند. حجم معاملات سهام در سال 87 ، روندی فزاینده داشت، به طوری که در این مدت، 47817 میلیون سهم میان خریداران و فروشندگان رد و بدل شد.
افزایش تدریجی حجم معاملات در بورس اوراق بهادار سال 88 و 89 ادامه یافت، به طوری که حجم معاملات سال 88 بیش از 85625 میلیون سهم و پایان دی ماه 89، حدود 90769 میلیون سهم بود.

تعداد دفعات معاملات
سال 73 سهام داران 70452 دفعه به معامله پرداختند. تعداد دفعات مراجعه سهام داران به کارگزاران برای خرید و فروش سهام در سال 74 هم به 185089 دفعه رسید. سال 75 تعداد دفعات معامله در بورس اوراق بهادار باز هم افزایش یافت و سهام شرکت ها در 375893 دفعه خرید و فروش شد. سال 76 و 77 تعداد دفعات معاملات به ترتیب 282769 و 290827 بار بود. این در حالی است که سال 78، دفعات معامله به 431142 بار افزایش یافت و سال 79 هم به 707065 دفعه رسید. سال 80 تعداد دفعات معاملات به 616283 رسید. در سال 81، سهام داران معاملات خود را در 812783 دفعه انجام دادند. سال 82، و همزمان با اوج گیری قیمتها در بورس اوراق بهادار، دفعات معامله سهام شرکت ها هم افزایش یافت، به طوری که سهام شرکتها در این سال 2340647 دفعه معامله شد. سال 83، تعداد دفعات معاملات بالغ بر 1263948 و سال 84، معادل 2119491 بار بود.
در عین حال، سهام دادوستد شده طی سال 85، در 1858999 دفعه انجام شده است. این در حالی است که دفعات معامله در سال 86 باز هم افزایش یافت و به 2097855 دفعه رسید. تعداد دفعات معامله در سال 87 هم به 1873490 بار رسید .
تعداد دفعات معامله در سال 88 معادل 3030291 بار و تا پایان دی ماه امسال، 2687930 بار بوده است.
